Publikacja: 07-09-2012 Gazeta Finansowa
Faktoring to produkt finansowy dla firm potrzebujących finansowania bieżącej działalności, połączony z dodatkowymi usługami wspierającymi zarządzanie należnościami. Jest oferowany w kilku odmianach uwzględniających pewne indywidualne cechy, zaspokajających różne potrzeby przedsiębiorstw.
Podstawowe rodzaje faktoringu a jednocześnie najbardziej typowe produkty oferowane przez firmy faktoringowe to faktoring pełny oraz faktoring niepełny.
Faktoring niepełny
Korzystanie z faktoringu niepełnego (z regresem) oznacza dla firmy wpływ gotówki zaraz po dokonaniu sprzedaży oraz ograniczenie ryzyka prowadzenia działalności handlowej dzięki bieżącej kontroli należności i raportowaniu o wszelkich nieprawidłowościach w regulowaniu zobowiązań przez odbiorców. Jeśli jednak kontrahent nie ureguluje swojego zobowiązania wynikającego z faktury, zaistniej konieczność zwrotu faktorowi wypłaconych środków.
Faktoring pełny
Bieżące monitorowanie kontrahentów przez faktora nie pozwoli przewidzieć sytuacji niespodziewanych np. zdarzeń losowych, które zachwieją kondycję dotychczas solidnego kontrahenta. Wyższy poziom bezpieczeństwa daje faktoring pełny (bez regresu), gdzie ryzyko braku zapłaty ponosi faktor. Faktoring pełny wiąże się z dodatkowym kosztem ubezpieczenia lub prowizją za przejęcie ryzyka.
Faktoring pełny ogranicza ryzyko ale nie eliminuje go całkowicie, ponieważ w praktyce stosowane są rozwiązania gdzie w przypadku braku zapłaty wierzytelności przez odbiorcę, firma otrzymuje np. 90% wartości faktury, natomiast 10% stanowi wkład własny faktoranta. Takie rozwiązanie w teorii jest klasyfikowane jako faktoring mieszany (połączenia faktoringu niepełnego i pełnego) w praktyce funkcjonuje jednak jako faktoring pełny.
Faktoring eksportowy
Faktoring eksportowy to faktoring w którym odbiorca – płatnik faktury znajduję się na terytorium innego państwa. Wymaga to posiadania stosownego zaplecza i stosowania dodatkowych procedur ze strony faktora dlatego wyodrębniony jest jako osobny produkt. Faktoring eksportowy może być oferowany w dwóch wariantach - jako faktoring pełny lub niepełny.
Z faktoringu eksportowego mogą korzystać firmy już działające ma rynkach międzynarodowych oraz firmy, które dopiero rozpoczynają lub planują współpracę z odbiorcami zagranicznymi, tak aby poprawić płynność finansową oraz bezpieczeństwo realizowanych operacji handlowych.
Faktoring to bardzo użyteczne narzędzie dla eksporterów, niestety podlega ograniczeniom. Otóż należy spodziewać się wykluczeń dla niektórych odbiorców ze względu na kraj ich pochodzenia. Dotyczy to zwłaszcza egzotycznych państw oraz państw o niepewnej sytuacji politycznej czy ekonomicznej - z powodu zbyt wysokiego ryzyka transakcji.
Faktoring kontraktowy
Faktoring kontraktowy to bieżące finansowanie realizacji umowy o charakterze jednorazowym, której wykonanie jest rozciągnięte w czasie. Faktoring kontraktowy znajduje największe zastosowanie w branży budowlanej. Pozwala na pokrycie kosztów materiałów, prac czy eksploatacji maszyn zanim kontrakt zastanie rozliczony. Faktoring kontraktowy nie jest standardowym produktem faktoringowym, dlatego rzadko występuje w portfelu produktów firm faktoringowych.
Faktoring ukryty
Faktoring opiera się na akceptacji przez kontrahenta cesji wierzytelności - czyli przeniesieniu praw do wierzytelności na instytucje finansową. Kiedy kontrahent nie wyraża zgody na cesję, uniemożliwia to uzyskanie wcześniejszego finansowania poprzez faktoring. Rozwiązaniem może być wówczas faktoring ukryty (cichy, tajny) – czyli faktoring bez konieczności uzyskania zgody i informowaniu odbiorcy. Faktoring ukryty rzadko można jednak odnaleźć w portfelu produktów oferowany przez faktorów. Ponadto zawsze istotnym ograniczeniem jest możliwość zastosowania faktoringu ukrytego tylko względem kontrahentów o bardzo dobrej reputacji i sytuacji finansowej.
Faktoring odwrotny
Faktoring odwrotny to nietypowy rodzaj faktoringu, który znajduje się w ofercie tylko kilku faktorów. Faktoring odwrotny występuje również pod nazwą faktoringu odwróconego lub zamówieniowego. Istotą faktoringu odwróconego jest regulowanie przez faktora w imieniu firmy zobowiązań wynikających z faktur wystawionych przez jej dostawców. Firma z kolei reguluje swoje zobowiązanie nie wobec dostawców ale wobec faktora w ustalonym, dogodnym dla siebie terminie.
Faktoring odwrotny pozwala wydłużyć terminy płatności oraz jednocześnie uzyskać upusty i rabaty od dostawców z tytułu wcześniejszej spłaty wierzytelności.
Oczekiwania faktorów wobec firm, które będą ubiegać się o faktoring odwrotny są jednak większe niż w tradycyjnym faktoringu. Badana jest zdolność kredytowa oraz wymagane ubezpieczenie lub zabezpieczenie rzeczowe.
Faktoring wymagalnościowy
Z faktoringu mogą korzystać również przedsiębiorstwa, które nie potrzebują finansowania, ponieważ mają wystarczający kapitał obrotowy - chcą jednak zabezpieczyć się przed opóźnieniami w płatnościach dokonywanych przez kontrahentów. Propozycją dla tych firm jest faktoring wymagalnościowy. W faktoringu wymagalnościowy jeżeli odbiorca nie zapłaci należności w ustalony terminie, dopiero wówczas faktor wypłaca środki faktorantowi, zajmie się również odzyskaniem należności. W ten sposób firma korzystająca z faktoringu wymagalnościowego nie ponosi kosztów odsetek, kiedy nie ma potrzeby korzystania z finansowania faktora. Korzysta jednak z innych usług faktora oraz finansowania w sytuacji krytycznej dzięki czemu gwarantuje sobie zachowanie płynności finansowej.
(Materiał opublikowany przed zmianą nazwy firmy)